धेरै पछि आउनुभएछ,
यजमान सम्झेर ।
तर पण्डितज्यू
तपाईले सम्झे जस्तो शुद्ध
ब्राह्मण – यजमान रहिन अब म,
हुन त यहाँले नै मेरो कर्मकाण्ड गरिदिएको,
यज्ञोपवित धारण गराएको
कहाँ बिर्सन्छु र ?
तैपनि ...
तपाईले दिएको गोप्य मन्त्र
म भने प्रचार गर्दै हिड्छु,
ओम भुर्भुवः स्वः, तत् सवितुर्वरेण्यम् ...
बेग्लै बुझाइमा ।
तपाँईले मन्दिरमा देख्ने भगवान,
स्वर्गमा देख्ने देव अनि,
बैकुण्ठमा देख्ने परमात्मा
म त धरतीमै, गल्ली गल्लीमा
मान्छेमै देख्छु ।
ठमठम हिड्ने,
बोल्नु पर्ने,
खानु पर्ने,
बात मार्नु पर्ने ।
तपाईको भू, भूव, स्वः त्रिलोक छ,
म त लोक भित्रै भू , भूव र स्व देख्छु ।
तपाईको देवताले जस्तो
मेरा देवताले तथास्तु भन्दैनन् ।
केबल दिन्छन् आशिर्वाद ।
तपाईको जस्तो देवता खुसीपार्न
मलाई पूजाथाली, फूल अक्षता र शंख–घण्ट चाहिन्न,
चाहिन्छ त केवल मन ।
तपाईका देवता
मन्दिरमा कति खुसी छन् ,
हरदम ।
तर मेरा हेर्नु न,
त्यत्तिकै दुःखि
कसैका मन्दिर नै छैनन्
कोही गरीबीमा छट्पटाएका
कोही रोगले सताइएका
कोही कसैद्वारा त्याज्य
कोही हेपिएका,
लुटिएका,
पिल्सिएका,
पिसिएका,
खेदिएका
बेसाहारा
उफ !!!
हजुर ब्राह्मणलाई शुद्ध भन्नुहुन्छ,
पुराणलाइ पवित्र मान्नुहुन्छ !
म हजुरको शुद्रलाइ शुद्ध देख्छु
अरूको सेवामा सदैव तत्पर
मानव सेवक ।
अनि
पुराणलाइ फगत एउटा साहित्य,
आँफैले लेखेको कविता जस्तै,
कथा जस्तै,
वा उपन्यास जस्तै ।
बरू हजुरले देखेको ब्राह्मणलाई
केहि हदसम्म ढोंगी,
अफिमले मात्तिएको,
र यथार्थमा
बिचरा अबुझ ।।
तर मलाई यसर्थ खुसी लाग्छ कि–
तपाई पनि शुद्रले सिलाएको कमिज र धोति लागाउनु हुन्छ
टोपी लगाउनुहुन्छ,
जुत्ता लगाउनुहुन्छ,
उसैले कमाएको सुन पानीले तपाइको बैतरणी पार हुन्छ
गाना उसैको,
नाना उसैको ।
तपाईका शास्त्रका हरेक पात्र –
उच नीच, देवता, राक्षस,
ब्राह्मण, क्षत्री, बैष्य, शुद्र,
यस्तै यस्तै ।
मलाइ त यस्ता पात्र खोज्न शास्त्र सम्म पुग्नै पर्दैन
मेरो परिवेशमै भेटिन्छन् ।
जस्तो कि–
परोपकारी, मानबसेवी– ब्राह्मण,
रक्षक– क्षत्री,
ठग, दुष्ट, भ्रष्ट, आडम्बरी– शुद्र
भो पण्डित जि !
तपाई र मेरो बिचार मिल्दैन
शास्त्र मिल्दैन
देवता मिल्दैन
देश मिल्दैन
परिवेश मिल्दैन
भन्ला नि तपाइको शास्त्रले त ?
भूत, प्रेत, पिसाच, देवी देउराली, धामी, बोक्सी
उँच निच आदिको बारेमा ?
स्त्रीको रजलाइ शुद्र देख्ने तपाईंको शास्त्रले
के कति प्रथा र परम्परा चलाएछन् - त्यो हिसाब गरौला दुबै मिली
मेरा शास्त्रले मान्छेलाई मान्छे मात्र मान्छ ।
म त रजलाई शुद्र हैन शुद्ध देख्छु,
अनि भूत, प्रेत, आत्मालाइ आडम्बर ।
अनि कसरी रूच्ला त,
मेरी जहानले बनाएको मीठो भोजन
अनि कसरी गरूँ हजुरको सत्कार
चौरासी व्यन्जनले ?
ब्राह्मणको सेवा गर्नु पर्ने तपाईको यजमान
आजकल तपाइले भन्ने गरेको
शुद्रको सम्मान गर्ने भएको छ
के तपाइलाई यो कुरा पाच्य होला र ?
भैगो पण्डित जी,
तपाईको यजमान अब तपाइले सोचे झैं शुद्ध छैन,
त्यसैले
माफ पाँउ,
हजुरको सेवा गर्न असमर्थ छु ।
No comments:
Post a Comment